Τι είναι τα τικ;-Τι είναι το Σύνδρομο Tourette;

Τα τικ είναι ακούσιες κινήσεις ή φωνήσεις με μεγάλη ποικιλομορφία στην εμφάνιση τους. Ως τικ ορίζεται η αιφνίδια, ταχεία, επαναλαμβανόμενη, άρρυθμη, στερεότυπη κίνηση ή φώνηση.

Τα τικ είναι τόσο κοινά και χαρακτηριστικά που συχνά αναγνωρίζονται ορθά από τους γονείς πριν ακόμη γίνει η ιατρική αξιολόγηση.

Τι είναι το Σύνδρομο Tourette;

Είναι μια νευρο-αναπτυξιακή διαταραχή άγνωστης αιτιολογίας που χαρακτηρίζεται από ακούσιες, αυθόρμητες κινήσεις και φωνήσεις που ονομάζονται τικ. Κάποτε νομίζαμε ότι το σύνδρομο αυτό ήταν σπάνιο. Τώρα ξέρουμε ότι αφορά το 0,3-1% του πληθυσμού.

Κατηγορίες τικ

Τα τικ μπορεί να είναι κινητικά ή φωνητικά. Επιπλέον κατηγοριοποιούνται σε απλά και σύνθετα.

Τα απλά κινητικά τικ αφορούν είτε ένα μυ ή μία ομάδα μυών που συνεργάζονται λειτουργικά. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι άνοιγμα-κλείσιμο των ματιών, τίναγμα στο λαιμό ή στα άκρα, κ.ά. Τα σύνθετα κινητικά τικ αφορούν πολλαπλές μυϊκές ομάδες και εμφανίζονται ως σχεδόν σκόπιμες κινήσεις ή συμπεριφορές. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι αγγίγματα του εαυτού ή των άλλων, πηδηματάκια ή άλλες σύνθετες κινήσεις.

Τα απλά φωνητικά τικ είναι απλές φωνήσεις ή ήχοι όπως, βήχας, μουγγρητό, καθάρισμα λαιμού ή θηλαστικοί ήχοι. Τα σύνθετα φωνητικά τικ είναι η ακούσια παραγωγή λέξεων ή και σύνθετων προτάσεων. Μερικές φορές οι λέξεις ή οι φράσεις έχουν μη αποδεκτό κοινωνικά χαρακτήρα και τότε ονομάζονται κοπρολαλία.

Ποιες διαταραχές χαρακτηρίζονται από τικ;

Τα τικ εμφανίζονται ως ένα παροδικό πρόβλημα όμως, μπορεί να εμφανισθούν ως ένα πιο χρόνιο πρόβλημα ή να είναι πολλαπλά και συνδυαστικά, σε βάθος χρόνου οπότε μιλούμε για το σύνδρομο Tourette.

Η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία έχει ορίσει διαγνωστικά κριτήρια για τις διαταραχές που χαρακτηρίζονται από τικ. Τα κριτήρια αναγράφονται στο DSM-5, δηλαδή στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο-5η έκδοση, που εκδίδει η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία δια μέσου των ετών μετά από αξιολόγηση των ερευνών που δημοσιεύονται και διεθνή διαβούλευση κορυφαίων επιστημόνων.

 

DSM-5 Διαγνωστικά κριτήρια- Παροδική διαταραχή τικ

• Ένα ή πολλαπλά κινητικά ή φωνητικά τικ.

• Τα τικ συμβαίνουν για διάστημα κάτω του έτους από την πρώτη τους εμφάνιση.

• Έναρξη πριν τα 18 έτη.

• Η διαταραχή δεν αποδίδεται σε επίδραση ουσίας π.χ. κοκαϊνη ή σε ιατρική ασθένεια όπως νόσο του Huntington ή μετα-ιογενή εγκεφαλίτιδα.

• Δεν πληρούνται κριτήρια για σύνδρομο Tourette ή για χρόνια διαταραχή κινητικών ή φωνητικών τικ.

DSM-5 Διαγνωστικά κριτήρια-Χρόνια διαταραχή με κινητικά ή φωνητικά τικ

• Ένα ή πολλαπλά κινητικά ή φωνητικά τικ, αλλά όχι και τα δύο.

• Το ή τα τικ κυμαίνονται σε συχνότητα αλλά επιμένουν για διάστημα άνω του ενός έτους από την πρώτη τους εμφάνιση.

• Έναρξη πριν τα 18 έτη.

• Η διαταραχή δεν αποδίδεται σε επίδραση ουσίας π.χ. κοκαϊνη ή σε ιατρική ασθένεια όπως νόσο του Huntington ή μετα-ιογενή εγκεφαλίτιδα.

• Δεν πληρούνται κριτήρια για σύνδρομο Tourette.

DSM-5 Διαγνωστικά κριτήρια-Σύνδρομο Tourette

• Πολλαπλά κινητικά και ένα ή περισσότερα φωνητικά τικ, τα οποία δεν συμβαίνουν κατ’ ανάγκη ταυτόχρονα.

• Τα τικ κυμαίνονται σε συχνότητα, αλλά επιμένουν για διάστημα άνω του ενός έτους από την πρώτη τους εμφάνιση.

•  Η διαταραχή δεν αποδίδεται σε επίδραση ουσίας π.χ. κοκαϊνη ή σε ιατρική ασθένεια όπως νόσο του Huntington ή μετα-ιογενή εγκεφαλίτιδα.