Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη: Τι είναι και πόσο συχνά πρέπει να τη μετράμε;-What is HbA1c?

 

Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη: Τι είναι και πόσο συχνά πρέπει να τη μετράμε;

 Blood glucose levels vary throughout the day and from day to day, but HbA1c gives an average of what the glucose is over a 2-3 month period. HbA1c should be measured regularly but not too frequently. You will normally be tested every three to six months.

Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη: Όσα πρέπει να γνωρίζουμε!

Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από την εκρηκτική διάχυση της πληροφορίας, σε βαθμό που ο μέσος άνθρωπος συχνά δεν μπορεί να αφομοιώσει. Όλοι μας βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από όρους πολιτικούς, χρηματοοικονομικούς ιατρικούς και άλλους που συχνά δεν μπορούμε να κατανοήσουμε είτε γιατί οι πληροφορίες μας παρέχονται αποσπασματικά είτε με τρόπο και μέσα που δεν γίνονται πάντα κατανοητά. Για το ένα εκατομμύριο περίπου από τους συνανθρώπους μας οι οποίοι πάσχουν απόσακχαρώδη διαβήτη στη χώρα μας και τους συγγενείς τους, ο ιατρικός όρος «γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη» χρησιμοποιείται συχνά στην καθημερινότητά τους και στην επαφή τους με τους ιατρούς, χωρίς να έχει κατακτηθεί η πλήρης γνώση της χρησιμότητας αυτής της ιατρικής εξέτασης.

Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι με απλό και περιεκτικό τρόπο να βοηθήσει τον αναγνώστη να κάνει το δύσκολο βήμα από την πληροφόρηση, στην κατανόηση και τη γνώση μίας εξέτασης που αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο στην κοινή προσπάθεια ασθενούς-ιατρού για την προαγωγή της υγείας του εξεταζομένου.

Τι είναι

Τι είναι η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη;

Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (ή απλά γλυκοζυλιωμένη) είναι μία εργαστηριακή εξέταση η οποία χρησιμοποιείται, για να καθορίσει το μέσο όρο των επιπέδων σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα τους τελευταίους 2-3 μήνες. Ιατρικά συμβολίζεται HbA1C ή απλά A1C.
Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη μετράται μετά από απλή αιμοληψία από φλεβικό αίμα ή με εξέταση τριχοειδικού αίματος (από το δάκτυλο), εφόσον υπάρχει ειδική συσκευή. Καθώς η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη δεν επηρεάζεται από βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις των επιπέδων σακχάρου (για παράδειγμα μετά από γεύμα) η εξέτασή της μπορεί να λάβει χώρα ανεξάρτητα από τη λήψη τροφής.
Οι διαβητολόγοι χρησιμοποιούμε τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη για δύο λόγους:
• Για να δούμε, αν ένα άτομο πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη.
• Για να εξετάσουμε, αν η αγωγή που χορηγείται σε έναν ασθενή με γνωστό σακχαρώδη διαβήτη αποδίδει.

Επιθυμητά επίπεδα

Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνη: Ποια είναι τα επιθυμητά επίπεδα ;

Αυτό εξαρτάται από το λόγο για τον οποίο γίνεται η εξέταση.
• Αν η εξέταση γίνεται, για να διαγνώσουμε αν ένας ασθενής έχει σακχαρώδη διαβήτη, η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης θα πρέπει να είναι κάτω από 6.
– Αν η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης είναι ίση ή μεγαλύτερη από 6.5 αυτό σημαίνει πως ο ασθενής μας πιθανότατα έχει σακχαρώδη διαβήτη, αλλά θα πρέπει να επαναλάβει την εξέταση άλλη μία φορά για επιβεβαίωση
– Αν η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης είναι μεταξύ 5.7 και 6.4, ο ασθενής μας διατρέχει μεγάλο κίνδυνο ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη και θα πρέπει να ενθαρρυνθεί στην υιοθέτηση συνηθειών που θα τον βοηθήσουν να προλάβει την εμφάνισή του (για παράδειγμα έναρξη άσκησης και προσπάθεια απώλειας βάρους, αν είναι υπέρβαρος).
• Αν η εξέταση γίνεται, για να ελέγξουμε την επιτυχία της χορηγούμενης αγωγής σε ασθενή με γνωστό σακχαρώδη διαβήτη, η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη θα πρέπει να είναι κατά κανόνα κάτω από 7. Είναι όμως σημαντική η εξατομίκευση του στόχου για την τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης για κάθε ασθενή, καθώς είναι αναγκαίο σε πολλές περιπτώσεις να επιζητούμε χαμηλότερα ή σπανίως υψηλότερα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης.

Περιορισμοί

Ποιοι είναι οι περιορισμοί στη μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης;

Καθώς η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη δεν αποτυπώνει άμεσα τις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, δεν είναι δυνατόν να αξιοποιηθεί για την παρακολούθηση των οξέως μεταβαλλόμενων επιπέδων σακχάρου, π.χ για τη ρύθμιση της δόσης της χορηγούμενης ινσουλίνης ή για τη διάγνωση υπογλυκαιμικών επεισοδίων.
Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη αυξάνεται ψευδώς σε συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις, όπως η νεφρική ανεπάρκεια, ο χρόνιος αλκοολισμός και η υπερτριγλυκεριδαιμία, ενώ ψευδώς ελαττωμένα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης παρατηρούμε σε περιπτώσεις οξείας ή χρόνιας απώλειας αίματος, σε δραπανοκυτταρική αναιμία και σε ασθενείς με μεσογειακή αναιμία.

Συχνότητα Μέτρησης

Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη: Πόσο συχνά θα πρέπει να γίνεται η μέτρηση της;

Η συχνότητα μέτρησης της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης εξαρτάται από το αν ένας συγκεκριμένος ασθενής πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη και από την τιμή της τελευταίας μέτρησής του.
• Αν η εξέταση έγινε, για να ελέγξουμε την ύπαρξη σακχαρώδη διαβήτη και η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη ήταν μικρότερη από 5.7 (που σημαίνει πως ο ασθενής δεν έχει σακχαρώδη διαβήτη), η μέτρηση θα πρέπει να επαναληφθεί μετά από 3 έτη, εκτός αν ο θεράπων ιατρός κρίνει διαφορετικά ή προκύψουν νέα δεδομένα (π.χ σημαντική πρόσληψη βάρους, ακινητοποίηση, λήψη γλυκοκορτικοειδών)
• Αν η εξέταση έγινε, για να ελέγξουμε την ύπαρξη σακχαρώδη διαβήτη και η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη ήταν μεταξύ 5.7 και 6.4 (που σημαίνει πως ο ασθενής δεν έχει τώρα σακχαρώδη διαβήτη, αλλά βρίσκεται σε σημαντικό κίνδυνο εμφάνισης στο μέλλον) η μέτρηση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται ετησίως.
• Αν πρόκειται για ασθενή με γνωστό σακχαρώδη διαβήτη με ικανοποιητική ρύθμιση, η μέτρηση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά εξάμηνο.
• Αν πρόκειται για ασθενή με γνωστό σακχαρώδη διαβήτη χωρίς ικανοποιητική ρύθμιση ή με πρόσφατη αλλαγή της χορηγούμενης αγωγής, η μέτρηση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά τρίμηνο.

Σημασία Mέτρησης

Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη: Γιατί είναι τόσο σημαντική η μέτρηση της;

Οι συστάσεις μας βασίζονται σε μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες που απέδειξαν ξεκάθαρα πως η διατήρηση των επιπέδων γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης κοντά στο φυσιολογικό προφυλάσσει τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη από την ανάπτυξη επιπλοκών σχετιζόμενων με τη νόσο τους, όπως:

• Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, μία επιπλοκή από τα μάτια που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.
• Νεφρική νόσο.
• Νευροπάθεια (βλάβη του νευρικού συστήματος).
Επίσης, έχει αποδειχθεί πως για τους νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη η ικανοποιητική ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου προφυλάσσει από την ανάπτυξη καρδιαγγειακών συμβαμάτων (εμφράγματα ή εγκεφαλικά επεισόδια).

HbA1c and Time in Range Explained

Web Resource Last Updated: 18-09-2024

What is HbA1c?

The red blood cells in the blood contain a protein called haemoglobin. Glucose in the blood can stick to the haemoglobin, making a substance called ‘glycated haemoglobin’, also known as haemoglobin A1c or HbA1c for short.

The more glucose in your blood, the more glycated haemoglobin there will be, so the HbA1c level reported will be higher.

Red blood cells live for about 8–12 weeks before they are replaced by new ones, so the HbA1c test tells you how well your blood glucose has been controlled over the previous 8–12 weeks.

What does the HbA1c test tell us?

The better your blood glucose control the less chance there is of you developing diabetes complications such as eye, kidney or nerve damage, heart disease or stroke. The HbA1c test may change if you have changed your diet, physical activity, weight or medication and is a way of measuring whether you are on target to keep your risk of complications as low as possible.

How often should my HbA1c be measured?

Blood glucose levels vary throughout the day and from day to day, but HbA1c gives an average of what the glucose is over a 2-3 month period. HbA1c should be measured regularly but not too frequently. You will normally be tested every three to six months.

HbA1c results and target

It is important that you agree your own personal target with your diabetes care team, as different people will have different targets, depending on their individual circumstances.

For example, if you have had a lot of problems with low blood glucose levels and have had several hypoglycaemic episodes (‘hypos’), a higher target might be appropriate.

The HbA1c results will be expressed either in millimoles per mol (mmol/mol) or as a percentage (%). 

Table 1: Comparison of HbA1c results

Results expressed as a percentage	Results expressed as mmol/mol
6.0	42
6.5	48
7.0	53
7.5	59
8.0	64
9.0	75
10.0	86
11.0	97
12.0	108

 

What is Time in Range (TIR)?

Time in range (TIR) refers to the amount of time a person’s blood glucose levels remain within a specific target range. TIR is most accurately measured using a continuous glucose monitor (CGM),

Your CGM can tell you what your time in range is on a daily basis, however, it is generally more useful to look at the time in range over a 2 week period.

For most people with type 1 or type 2 diabetes, it is recommended to aim for:

• At least 70% of the day in 3.9-10 mmol/L (in-range)
• Less than 4% of the day below 3.9 mmol/L (below-range)
• Minimize time each day above 10 mmol/L (above-range)

Being in range 70% of the time equates to an HbA1c of about 53 mmol/mol. However, for some people, the target is greater than 50%, equating to an HbA1c of about 63 mmol/mol. Your diabetes team can discuss personal targets with you.

What is the difference between TIR and HbA1c?

Time in range is useful as it captures the daily variation in glucose levels that living with diabetes brings. HbA1c measures the average blood glucose over a two to three month period; it doesn’t capture the time spent in various blood glucose ranges throughout the day.

The graphic below from DiaTribe represents the advantages of looking at time in range. Each graph represents a different person but they all share the same HbA1c of 53 mmol/mol (average blood glucose of 8.6 mmol/L).

 

The first graph shows the person has a rollercoaster of dangerous highs and lows, the second still has highs and lows but much less pronounced and more time in range, the third has little variability and spends all the time in range.

Using time in range together with HbA1c is a good way for you and your healthcare team to monitor your diabetes and help reduce the risk of long-term health problems.  

 SOURCES:NHS,preventingdiabetes,ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗ

 Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμόδιου επαγγελματία υγείας .

This information is intended as a general guide only and not to provide specific information for individual patient care. Any questions about your own situation should be directed to your medical practitioner.

Pediamed,Pediamed4u,Pedialine,Dr.Nikos Konnaris